Ba dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật 68 trao quyền chủ động nhiều hơn cho doanh nghiệp nhà nước, tăng phân cấp, giảm can thiệp hành chính.

Tập trung hoàn thiện khung pháp lý kịp tiến độ thi hành

Ngày 9.7.2025, tại Phú Thọ, Bộ Tài chính tổ chức Hội thảo lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn, tổng công ty, tổ chức tín dụng và chuyên gia đối với ba dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp (Luật số 68/2025/QH15). Đây là bước chuẩn bị quan trọng trước khi Luật có hiệu lực từ ngày 1.8.2025.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn nhấn mạnh, Luật mới được xây dựng theo hướng đổi mới toàn diện: phân công rõ, phân cấp mạnh trong quản lý vốn nhà nước; tăng quyền chủ động cho doanh nghiệp; tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chủ sở hữu; đồng thời xác định rõ vai trò nhà nước là nhà đầu tư, thực hiện quyền và nghĩa vụ bình đẳng như các cổ đông khác trong doanh nghiệp.

Trước đó, theo lộ trình ban đầu, Luật 68/2025/QH15 sẽ có hiệu lực từ ngày 1.1.2026. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu tháo gỡ khó khăn, tạo đà tăng trưởng trong năm 2025 và những năm tiếp theo, tại Nghị quyết 78/NQ-CP ngày 11.4.2025, Chính phủ đã thống nhất trình Quốc hội đẩy sớm hiệu lực thi hành Luật từ ngày 1.8.2025.

Để đảm bảo tiến độ, Chính phủ cho phép áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn trong xây dựng 5 Nghị định hướng dẫn Luật, trong đó Bộ Tài chính chủ trì 3 Nghị định gồm: Nghị định quy định về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp; Nghị định về giám sát, đánh giá, công khai thông tin; và Nghị định về cơ cấu lại vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp.

Tách bạch quyền quản lý, nâng cao trách nhiệm người đại diện vốn

Nội dung đáng chú ý trong các dự thảo Nghị định là việc phân cấp mạnh mẽ cho doanh nghiệp. Theo đó, các doanh nghiệp có thể tự quyết nhiều nội dung liên quan đến sử dụng vốn nội tại, đầu tư, huy động, cho vay, chuyển nhượng vốn và tài sản, phân phối lợi nhuận, xác định lại vốn điều lệ mà không cần qua quá nhiều cấp phê duyệt.

Đặc biệt, dự thảo Nghị định về giám sát, kiểm tra, xếp loại doanh nghiệp lần đầu tiên quy định rõ cơ chế giám sát ba cấp: từ Chính phủ, cơ quan đại diện chủ sở hữu cho tới giám sát nội bộ doanh nghiệp. Việc đánh giá hiệu quả doanh nghiệp và người đại diện phần vốn nhà nước được cụ thể hóa bằng các tiêu chí định lượng, chia theo 4 mức đánh giá và gắn với trách nhiệm cá nhân.

Riêng Nghị định về cơ cấu lại vốn nhà nước đầu tư tiếp tục kế thừa các quy định hiện hành nhưng bổ sung nhiều điểm mới: quy định rõ về cổ phần hóa, chuyển đổi mô hình doanh nghiệp, xử lý tài chính, chuyển giao quyền mua cổ phần, xác định giá trị quyền sử dụng đất thuê trong giá khởi điểm…

Tại hội thảo, gần 150 đại biểu từ Văn phòng Trung ương Đảng, các bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp đã đóng góp nhiều ý kiến xác đáng. Các nội dung góp ý sẽ được Bộ Tài chính tiếp thu, hoàn thiện hồ sơ để gửi Bộ Tư pháp thẩm định trước khi trình Chính phủ ban hành.

Việc sớm hoàn thiện và ban hành các Nghị định hướng dẫn được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất, minh bạch, góp phần phát huy vai trò dẫn dắt của doanh nghiệp nhà nước trong nền kinh tế và tăng sức cạnh tranh của khu vực này trong bối cảnh hội nhập.

https://laodong.vn/kinh-doanh/trao-them-quyen-tu-chu-cho-doanh-nghiep-nha-nuoc-1537428.ldo

Lục Giang (BÁO LAO ĐỘNG)