Dù vaccine sởi được cung cấp đầy đủ, số ca mắc bệnh vẫn gia tăng do chậm trễ tiêm chủng, tâm lý chủ quan và tỉ lệ bao phủ không đồng đều. Miễn dịch cộng đồng suy giảm có thể khiến dịch bùng phát nếu không kiểm soát kịp thời.

Dịch sởi gia tăng tại nhiều địa phương

Ghi nhận tại Bệnh viện Đa khoa Hòe Nhai, Hà Nội thời gian gần đây có rất nhiều bệnh nhi nhập viện do mắc sởi. Theo bác sĩ, những bệnh nhi mắc sởi chủ yếu là những đối tượng chưa tiêm vaccine, có kháng thể yếu. Trong 3 ngày đầu, con của chị Lưu Vân Trang (quận Tây Hồ, Hà Nội) có biểu hiện sốt cao 40 độ, dù dùng nhiều biện pháp hạ sốt nhưng con vẫn không đỡ. Đến ngày thứ 5 thấy con xuất hiện các ban đỏ, mắt đỏ, mũi có biểu hiện chảy máu cam nên chị Trang đã cho con xét nghiệm máu và phát hiện con bị sởi. Ngay sau khi con bị sởi, chị Trang đã nhanh chóng đưa con tới bệnh viện để điều trị. Sau 4 ngày nằm viện, con trai chị Trang đã cắt cơn sốt, giảm ho và ăn uống tốt hơn.

Còn tại TPHCM, nhiều trẻ nhập viện do mắc bệnh sởi, trong đó, có những ca nặng, biến chứng nguy hiểm. Ghi nhận tại Khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1, nơi đây đang điều trị khoảng 75 ca sởi nội trú, trong đó, có khoảng 10 ca nặng thở máy, CPAP. Số ca khám và điều trị ngoại trú 20-30 ca/ngày. Có đến 90% bệnh nhi được chuyển đến từ các tỉnh như Đồng Nai, Bình Dương, Bến Tre…

Theo bác sĩ Dư Tuấn Quy - Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1, có 3 nguyên nhân chính khiến bệnh nhi nhập viện vì mắc sởi, gồm trẻ chưa được tiêm vaccine sởi, trẻ chưa đến tuổi tiêm vaccine nhưng bị lây từ người khác và phụ huynh không cho trẻ tiêm vaccine. Đáng chú ý, hầu như các ca nhập viện đều có biến chứng, phổ biến nhất là viêm phổi chiếm gần 80% ca bệnh.

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM, trong tuần 10 (28.2 - 6.3), TPHCM ghi nhận 276 ca sởi có địa chỉ tại thành phố, giảm 12,2% so với trung bình 4 tuần trước. Tổng số ca sởi tích lũy từ đầu dịch đến tuần 10 năm 2025 là 7.601 ca. Các quận huyện có số ca mắc cao đến tuần 10.2025 gồm huyện Bình Chánh, quận Bình Tân và TP Thủ Đức.

Sởi không biến mất, chỉ chờ cơ hội bùng phát

Bộ Y tế cảnh báo nguy cơ bùng phát bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là sởi, trong bối cảnh thời tiết chuyển mùa thất thường. Dù các biện pháp phòng chống đã được triển khai từ cuối năm 2024, số ca mắc vẫn ở mức cao và có thể tiếp tục gia tăng.

Dịch sởi có xu hướng giảm nhưng chưa chấm dứt, nhiều ca sốt phát ban nghi sởi vẫn ghi nhận trên cả nước, đặc biệt tại các tỉnh miền núi, nơi điều kiện y tế hạn chế và tỉ lệ tiêm vaccine thấp. Tuy nhiên, nhờ các biện pháp quyết liệt như khoanh vùng, dập dịch và tăng cường tiêm chủng, tình hình vẫn trong tầm kiểm soát, hướng đến khống chế dịch và hạn chế lây lan.

TS Hoàng Minh Đức Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) cho biết Bộ Y tế đã triển khai chiến dịch tiêm vaccine mở rộng cho trẻ 1-10 tuổi tại các địa phương có nguy cơ cao, đồng thời chủ động bố trí nguồn vaccine, dù theo quy định, việc mua sắm vaccine do địa phương đảm trách. Hiện nay, vaccine đã được bố trí đầy đủ cho cả chiến dịch tiêm chủng, tiêm bù và tiêm vét tại 48 tỉnh, thành, đồng thời mở rộng thêm 17 địa phương khác.

Báo cáo của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho thấy, nhiều tỉnh triển khai tiêm chiến dịch chậm, với hơn 10 tỉnh đạt dưới 50%, 2 tỉnh chưa tiêm. Nguyên nhân chủ yếu do vướng mắc trong bố trí ngân sách, dù Bộ Y tế đã cung cấp đủ vaccine. Việc phê duyệt kế hoạch, tổ chức tập huấn, mua sắm vật tư tiêu hao khiến tiến độ tiêm chủng chậm hơn tốc độ lây lan của dịch.

Hiện Bộ Y tế đã cấp đủ vaccine và có thể luân chuyển giữa các chương trình, nhưng nhiều tỉnh vẫn chưa hoàn tất các thủ tục cần thiết. Đến tháng 3.2025, chỉ 25 tỉnh có kế hoạch tiêm vaccine cho trẻ 6-9 tháng tuổi, trong khi các bước triển khai vẫn kéo dài.

Trước tình hình ca mắc tăng nhanh, các địa phương cần khẩn trương đẩy nhanh tiến độ tiêm chủng để kiểm soát dịch kịp thời. "Vaccine trong chương trình tiêm chủng mở rộng đã được bố trí đủ đến tháng 12.2025, đảm bảo tiêm đúng lịch, tiêm bù và tiêm vét. WHO đã hỗ trợ 1,2 triệu liều vaccine cho chiến dịch tiêm chủng đợt đầu, bao gồm cả vaccine mở rộng cho trẻ 6-9 tháng tuổi. Ngày 17.3, Bộ Y tế đã tiếp nhận 500.000 liều vaccine phòng bệnh sởi do Công ty cổ phần vaccine Việt Nam (VNVC) tặng. Toàn bộ vaccine đã được chuyển đến các địa phương, việc còn lại là tổ chức triển khai tiêm chủng an toàn", TS Hoàng Minh Đức nói.

https://laodong.vn/y-te/dich-soi-co-the-bung-phat-neu-chu-quan-voi-tiem-vaccine-1478707.ldo

NHÓM PV (BÁO LAO ĐỘNG)