Bạn đọc Mỹ Anh (Phú Thọ) hỏi: "Tiền vay mượn người thân, bạn bè chuyển vào tài khoản cá nhân có phải nộp thuế không?"

5 trường hợp nhận tiền vào tài khoản cá nhân phải chịu thuế

Công ty Luật TNHH Youme trả lời: Không phải mọi khoản tiền chuyển vào tài khoản cá nhân đều bị đánh thuế. Tuy nhiên, để tránh rủi ro pháp lý hoặc bị truy thu thuế ngoài ý muốn, người dân cần lưu ý 5 trường hợp dưới đây sẽ bị áp thuế thu nhập cá nhân:

1. Tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập tương tự chưa được quyết toán thuế: Đây là loại thu nhập phổ biến. Khi cá nhân nhận lương, thưởng, phụ cấp hay bất kỳ khoản thu nhập nào có tính chất tiền lương, tiền công từ doanh nghiệp hoặc tổ chức sử dụng lao động, những khoản tiền này đều phải chịu thuế thu nhập cá nhân theo biểu thuế lũy tiến từng phần.

Thông thường, doanh nghiệp sẽ khấu trừ thuế trước khi chi trả. Tuy nhiên, nếu có thu nhập từ nhiều nguồn khác nhau, người lao động cần chủ động quyết toán thuế vào cuối năm. Các khoản thu nhập nhận qua tài khoản đều được lưu vết, trở thành căn cứ để cơ quan thuế đối chiếu. Theo Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, cá nhân không có người phụ thuộc sẽ phải nộp thuế nếu thu nhập từ tiền lương, tiền công vượt 11 triệu đồng/tháng.

2. Thu nhập từ hoạt động kinh doanh: Việc sử dụng tài khoản cá nhân để nhận tiền từ các hoạt động bán hàng online, cung cấp dịch vụ như viết lách, thiết kế, tư vấn… cũng thuộc diện phải nộp thuế. Các tài khoản có giao dịch lớn, lặp đi lặp lại dễ bị cơ quan thuế theo dõi để xác định tính chất kinh doanh và yêu cầu kê khai thu nhập.

Theo quy định hiện hành, cá nhân hoặc hộ kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế. Từ năm 2026, ngưỡng chịu thuế sẽ tăng lên mức 200 triệu đồng/năm theo Luật Thuế Giá trị gia tăng 2024.

3. Thu nhập từ cung cấp dịch vụ, phí hoa hồng: Phí dịch vụ môi giới, phí hoa hồng hoặc phí chuyển/rút tiền hộ đều là thu nhập hợp pháp nhưng phải chịu thuế. Phần tiền gốc trong giao dịch “rút tiền hộ” không bị đánh thuế, nhưng khoản phí bạn thu được từ dịch vụ này sẽ bị tính thuế thu nhập cá nhân.

4. Thu nhập từ lãi cho vay: Khi một cá nhân cho tổ chức hoặc doanh nghiệp vay tiền và nhận lãi, khoản lãi đó sẽ bị đánh thuế thu nhập cá nhân với thuế suất 5%. Doanh nghiệp đi vay sẽ có trách nhiệm khấu trừ khoản thuế này trước khi trả lãi. Trong khi đó, việc cho vay giữa các cá nhân với nhau hiện không thuộc diện bị đánh thuế.

5. Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản (trường hợp khai gian giá chuyển nhượng): Theo luật, khi bán bất động sản, người bán phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân. Nếu số tiền thực nhận trùng khớp với giá ghi trong hợp đồng thì không phát sinh thêm nghĩa vụ thuế.

Tuy nhiên, nếu hai bên cố tình ghi giá thấp hơn giá trị thực tế để trốn thuế, cơ quan thuế hoàn toàn có quyền căn cứ vào dòng tiền chuyển khoản để ấn định lại giá bán, truy thu phần thuế còn thiếu và áp dụng các hình thức xử phạt kèm theo.

Những khoản tiền vào tài khoản cá nhân không bị đánh thuế

Ngược lại, có nhiều trường hợp chuyển tiền vào tài khoản cá nhân không bị xem là thu nhập và do đó không phải chịu thuế. Trong đó:

Vay mượn giữa người thân, bạn bè: Khoản tiền vay mượn mang tính chất dân sự, không tạo ra thu nhập nên không bị đánh thuế. Để minh bạch, nên ghi rõ nội dung chuyển khoản như “vay tiền”, “chuyển tạm”, “giúp đỡ”…

Nhận tiền để đáo hạn khoản vay ngân hàng: Trường hợp người thân chuyển tiền hộ để tất toán khoản vay không làm phát sinh thu nhập thực tế, nên không bị tính thuế.

Kiều hối, tiền từ thân nhân ở nước ngoài: Những khoản tiền gửi qua ngân hàng, công ty chuyển tiền hợp pháp được pháp luật miễn thuế nhằm khuyến khích kiều hối.

Các hoạt động thu hộ, chi hộ: Cá nhân làm dịch vụ thu hộ tiền hàng (shipper COD), hoặc nhận và chuyển tiền thay không phải kê khai thu nhập vì không tạo ra khoản thu thực sự.

Chuyển tiền hộ không thu phí: Việc chuyển tiền giúp mà không thu phí thì số tiền nhận vào không bị đánh thuế. Ngược lại, nếu có thu phí thì phần phí có thể phải chịu thuế từ dịch vụ.

Tiền bán nhà, đất đã hoàn tất nghĩa vụ thuế: Số tiền nhận thanh toán sau khi đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thuế không bị đánh thuế lần hai. Tuy nhiên, nếu có hành vi khai thấp giá, cơ quan thuế vẫn có quyền xử lý truy thu.

Tiền lương đã khấu trừ thuế hoặc chuyển cho người thân: Nếu tiền lương đã được khấu trừ thuế, việc chuyển khoản cho người thân không tạo ra nghĩa vụ thuế mới. Điều quan trọng là cần chứng minh nguồn gốc của khoản tiền này.

https://laodong.vn/ban-doc/tien-vay-muon-nguoi-than-ban-be-chuyen-vao-tai-khoan-ca-nhan-co-phai-nop-thue-1539929.ldo

Anh Tuấn (BÁO LAO ĐỘNG)